By Artykuł Jana Wiktora Sienkiewicza pt. “Ślad. Polscy artyści i polskie wystawy w Bagdadzie w 1943 roku” ukazał się w 2023 roku w czasopiśmie QUART (nr 2-3(68-69)). Poniżej zamieszczamy jego fragment bez przypisów oraz całość do pobrania w formacie PDF.
Dzieje sztuki polskiej od wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 do dzisiaj, pomimo 80 lat, jakie minęły od jej zakończenia, są w dotychczasowym opisie niepełne z powodu wojennego i powojennego rozproszenia środowiska artystycznego i setek polskich artystów plastyków po wszystkich kontynentach świata. Z sukcesami tworzyli oni w krajach osiedlenia, nie mając szans lub nie chcąc powrócić po 1945 r. do powojennej, będącej w sowieckiej strefie wpływów (a raczej okupacji) Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Wszelkie opracowania dziejów sztuki polskiej drugiej połowy XX w., które ukazywały się na rynku wydawniczym w Polsce po 1945 r., pióra nawet najwybitniejszych ówczesnych polskich historyków sztuki, nie uwzględniały (i to z różnych powodów) polskiego dorobku plastycznego powstającego w owym czasie poza Polską. W ten sposób do upadku muru berlińskiego w 1989 r. w środowiskach specjalistycznych: akademickich, galeryjnych i muzealnych, funkcjonował obraz sztuki polskiej poważnie amputowany, bo ograniczony do opisu dzieł powstałych w granicach socjalistycznej Polski.
Nakreślony piórem powojennych historyków sztuki w Polsce obraz dziejów rodzimej sztuki XX w. jest więc niepełny (by nie powiedzieć: widziany w krzywym zwierciadle), nie weszły bowiem doń na stałe wybitne nazwiska polskich autorów tworzących po II wojnie światowej za granicą – w krajach europejskich i pozaeuropejskich. Sklejanie polskiego życia artystycznego poza Polską po 1939 r. w pełną panoramę nadal trwa. Ślady polskiej obecności pozostawili po sobie m.in. plastycy na szlaku ucieczki ze Związku Sowieckiego (od 1942 r.) – przez Iran, Irak, Palestynę, Egipt, aż do Włoch.
Osiągnięcia artystyczne, udział w wystawach i prezentacjach sztuki polskich twórców w Bagdadzie – zarówno tych, którzy byli żołnierzami Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich stacjonującej w Egipcie, jak i tych, którzy z generałem Władysławem Andersem wydostali się z niewoli sowieckiej do Iranu w 1942 r., jako żołnierze utworzonego z Armii Polskiej na Wschodzie 2 Korpusu – stały się znaczącą częścią naukowego opracowania pt. Artyści Andersa. Continuità e novità. Nad rekonstrukcją mapy obecności i dokonań plastyków-żołnierzy w 2 Korpusie autor niniejszego artykułu pracował od 1989 r. poza Polską, w archiwach i muzeach na terenie kilku państw europejskich, szczególnie w Wielkiej Brytanii i we Włoszech. Badania te zwieńczył studyjnymi poszukiwaniami poza Europą, w tym w 2013 r. w Libanie – w Akademii Sztuk Pięknych ALBA w Bejrucie; oraz w Egipcie – w Aleksandrii i Kairze w latach 2020–2022. (…)
CZYTAJ CAŁOŚĆ W FORMACIE PDF>>>
POLECAMY STRONĘ: www.artysciandersa.pl
(arb)
Comments