Polskie muzea, archiwa i biblioteki za granicą na straży dziedzictwa kulturowego Polski

Organizacją zrzeszającą polskie muzea, archiwa i biblioteki poza granicami kraju jest Stała Konferencja Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie (MABPZ). Zadaniem tego nieformalnego zgromadzenia jest: „…koordynacja działalności instytucji członkowskich, otaczających swą troską dorobek i rozwój kultury polskiej oraz prezentujących wolnemu światu jej bogactwo i nierozerwalność z humanistyczną kulturą europejską.” (Źródło: Broszura wydana przez Konferencję w 2003 r. w Londynie)

„Utworzenie instytucji organizującej współpracę muzeów, archiwów i bibliotek służących polskiej emigracji było efektem nawiązania bliższych wzajemnych kontaktów między trzema takimi placówkami – odrodzonym w 1975 roku Muzeum Polskim w Rapperswilu, Towarzystwem Historyczno-Literackim i Biblioteką Polską w Paryżu oraz Instytutem Polskim i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie. Kierujący tymi placówkami Janusz Morkowski (Rapperswil), Jerzy Mond (Paryż) i Ryszard Dembiński (Londyn) spotkali się w Rapperswilu i w ich gronie zrodziła się koncepcja stworzenia organizacji stałej współpracy polskich placówek kulturalnych w krajach Europy Zachodniej. Zasygnalizowano tę myśl innym podobnym instytucjom we Francji, Wielkiej Brytanii i Szwajcarii i we wrześniu 1979 roku również w Rapperswilu doszło do założycielskiego zebrania Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie. Członkami tej organizacji, prócz wymienionych powyżej instytucji inicjujących, stały się także: Biblioteka Polska w Londynie, Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie, Muzeum Kościuszki w Solurze, Muzeum Księży Marianów w Fawley Court (w Wielkiej Brytanii) i Muzeum Zamku Montrésor (we Francji).” ( Źródło: Folder towarzyszący XXXII Sesji Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie 2010 w Bibliotece Narodowej)

Główną formą działalności Stałej Konferencji są odbywane corocznie kilkudniowe sesje plenarne (ostatnia we wrześniu 2019 r.). Oprócz nich sporadycznie organizowane są spotkania i sympozja specjalistyczne np. bibliotekarzy czy konserwatorów.

W ciągu przeszło 40 lat istnienia Stałej Konferencji liczba jej członków wzrosła. Obecnie Konferencja zrzesza 25 placówek z siedzibami w 9 krajach.

Członkami Stałej Konferencji jest aż pięć placówek z Włoch: Fundacja Rzymska im. J.Z. Umiastowskiej, Papieski Instytut Studiów Kościelnych w Rzymie, Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie, Kościół i Hospicjum św. Stanisława B.M. w Rzymie oraz Muzeum Pamięci II Korpusu Polskiego na Monte Cassino (od 2019 r.).

Ze Stałą Konferencją współpracuje ponad 20 instytucji partnerskich, w tym z Włoch Stacja Naukowa Polskiej Akademii Nauk w Rzymie (obecnie Stacja jest w reorganizacji)

Z archiwum cyfrowego online (PUBLIKACJE) można bezpłatnie pobrać materiały z poszczególnych Sesji Konferencji, np. referat Stanisława Augusta Morawskiego pt. „Józef Michałowski twórca i wieloletni kierownik Biblioteki Stacji Naukowej PAU w Rzymie” czy „Życie i działalność Emeryka Hutten Czapskiego” (XXXVII Sesja).

W zakładce POSTACI przedstawione zostały sylwetki osób związanych z MABPZ (z instytucji członkowskich i partnerskich oraz obecnych na Sesjach) – „niezapomnianych, zasłużonych, twórczych… zawsze na straży polskiego dziedzictwa narodowego.”

Więcej informacji na stronie internetowej www.mabpz.org

Oprac. Agata Rola-Bruni